دستيابي به سلامت با استروژن هاي گياهي


 

نويسنده: دکتر شهين يار احمدي




 

فيتو استروژن ها:
 

فيتواستروژها ترکيباتي هستند که در بسياري از گياهان وجود دارند از خود، خواص استروژنيک (مشابه هورمون هاي جنسي زنانه) و در بعضي از موارد خواص ضد استروژنيک نشان مي دهند. اين مواد علاوه بر اين خواص، داراي اثرات ضد ميکروبي، ويروسي و قارچي، ضد سرطان، ضد التهابي و آنتي اکسيداني نيز هستند. مطالعات نشان داده اند که مصرف دراز مدت مواد غني از فيتواستروژن ها، مي تواند موجب کاهش خطر بروز بيماري هاي قلبي- عروقي، پوکي استخوان، بعضي از سرطان ها و کاهش عوارض يائسگي مثل گر گرفتگي شود.
مواد حاوي مقادير بالاي فيتواستروژن ها: فيتواستروژن ها در بسياري از مواد خوراکي و غير خوراکي از جمله سويا، باقلاسبز، نخود سبز، انواع لوبياها به خصوص لوبياي سبز، غلات، لپه، ذرت، زيتون، تخم بزرک، پنبه دانه، جلبک يا علف دريايي، بادام زميني، و روغن و تخمه آفتابگردان، انواع جوانه ها به ويژه جوانه هاي شبدر قرمز و آلفاآلفا، سيب زميني، سبزيجات برگ سبز مثل کرفس، کاهو، تربچه، جعفري، نعناع، سبزيجات ساقه چوبي، گوجه فرنگي، هويج، پياز، انواع کلم ها، فلفل سبز، سيب درختي، مرکبات، انواع توت به خصوص توت سفيد و سياه، زرشک، زغال اخته و ادويه هايي مثل زرد چوبه، آويشن و... يافت مي شود.

اثرات مصرف فيتواستروژن ها:
 

فيتواستروژن هايي از قبيل سويا نقش مهمي در کاهش غلظت کلسترول در بدن دارند که احتمالاً يکي از مهم ترين ويژگي هاي فيتواستروژن ها در پيشگيري از بروز پديده تصلب شرايين به شمار مي رود. مصرف روزانه سويا در کاهش وزن موثر است. به همين دليل سويا در بعضي از برنامه هاي رژيم غذايي کاهش وزن، گنجانده شده است. مصرف لوبيا و يا پروتئين سويا، به دليل وجود مقادير قابل توجهي پروتئين، فيبر، ويتامين هاي اساسي، فيتواستروژن ها و املاح، براي کاهش وزن توصيه مي شود. مصرف روزانه سويا علاوه بر اينکه کنترل قند خون را آسان تر مي سازد، به تنظيم فشار خون ، وزن و چربي هاي خون اين بيماران نيز کمک مي کند.
مصرف پروتئين سويا (به عنوان يک ماده غني از فيتواستروژن ها) در جلوگيري از بروز بعضي از انواع سرطان هاي پستان، رحم، تخمدان ها، مثانه، پروستات و روده بزرگ موثر است. شيوع کم پوکي استخوان و شکستگي هاي ناشي از آن در زناني که مصرف زياد فيتواستروژن ها را دارند، نشان مي دهد که مصرف فيتواستروژن ها و پروتئين سويا به عنوان يک منبع مهم در دسترس، مي تواند روش پيشگيري مهمي در برابر پوکي استخوان باشد. مصرف حدود 60گرم پروتئين سويا (به طور تقريبي دو سوم يک ليوان) در روز مي تواند گرگرفتگي ناشي از يائسگي را در زنان يائسه به طور کامل بهبود بخشد يا به تخفيف آن کمک کند. پژوهشگران اظهار داشته اند که مصرف فيتواستروژن ها اثرات مفيد بر کيفيت خواب، بهبود خلق و حتي بيماري آلزايمر دارد. مصرف پروتئين سويا در بيماران مبتلا به مشکلات کليوي از جمله نارسايي کليوي، توصيه مي شود.
منبع:نشريه دنياي تغذيه - ش100